We starten het RES-congres met een plenair programma, waarin we je meenemen naar de toekomst. De gasten houden we nog even als verrassing. Verspreid over de dag zijn er verschillende deelsessies waarin centraal staat hoe we de toekomst gaan realiseren en wat we nu al doen om de doelen te bereiken. Denk aan sessies over het energiesysteem, over onze leefomgeving of over betrokkenheid van inwoners. Sessies als: ‘Energiecoöperaties als versnellers van de energietransitie’, ‘Polarisatie: welke rol heb je zelf?’ en ‘Energie & armoede’. In het plenaire middagdeel presenteren we de resultaten van de Transform.Hackathon.
In de netwerkpaviljoens in de Transitzone kun je tijdens ontvangst, lunch- en middagpauzes in gesprek over diverse onderwerpen. Zo kun je meer te weten komen over hoe je jongeren kunt betrekken bij de RES’en, kun je alles vragen over RES-data, kun je RESoneren over de RES’en en meer. Kom je langs?
In het blokkenschema vind je een overzicht van de deelsessies. Klik op een blok voor meer informatie over de sessie en sprekers. Je kunt ook filteren op één van de thema’s. Door nogmaals op het thema te klikken zijn alle thema’s weer zichtbaar.
Schuif de blauwe balk boven en onder het schema naar rechts om het volledige programma te bekijken.
Plenair programma
Werkwijze & overig
Participatie & communicatie
Leefomgeving
Energiesysteem
Plenair
Spark
Expedition
Quest
Flash
Beam
Glow
Solar
Mission 1
Mission 2
Fluor
Neon
Kas
Transitzone
10:00 - 11:00 Opening RES-congresPlenair
10:00 - 11:00Opening RES-congresPlenairWe starten het RES-congres met een plenair programma, waarin we je meenemen naar de toekomst. De gasten bewaren we als verrassing. Ruben Maes is onze dagvoorzitter. PlenairKristel Lammers (NP RES - Directeur ), Ruben Maes (&MAES - Strategisch adviseur)Plenair programmalees meer >x
14:30 - 15:00Resultaten Transform.HackathonPlenairVan 31 oktober t/m 2 november werken zo’n 200 deelnemers aan één van de vier challenges van de Transform.Hackathon en bouwen zij aan het energiesysteem van morgen. Dagvoorzitter Ruben Maes gaat in gesprek met Lennart Lalieu van Transform.Hackathon en challenge owners/partners Mirjam Langenhuijsen-Davidson van Essent en Tara Geerdink van IPO. Wat zijn de meest opvallende resultaten en hoe ziet het vervolg er uit?PlenairTara Geerdink (IPO - Senior adviseur energie), Kristel Lammers (NP RES - Directeur ), Mirjam Langenhuijsen-Davidson (Essent - Senior advisor Public Affairs and Stakeholdemanagement ), Lennart Lalieu (NP RES - Thematrekker systeem efficiëntie)Plenair programmalees meer >x
16:15 - 17:30 Afsluitende borrel
16:15 - 17:30Afsluitende borrelDe dag sluiten we gezamenlijk af. We blikken terug op een dag vol inspiratie, kennisuitwisseling en hopelijk praktische handvatten voor de komende periode. Er is tijdens een drankje voldoende tijd om na te praten. PlenairPlenair programmalees meer >x
11:15 - 12:15 Dé inwoner bestaat nietWat motiveert mensen en hoe bereiken we elkaar?
11:15 - 12:15Dé inwoner bestaat nietWat motiveert mensen en hoe bereiken we elkaar?Gedragspsychologie geeft inzicht in waarom wij bepaalde dingen doen of juist laten. Maar of je ontvankelijk bent voor een boodschap hangt ook af van wat voor type mens je bent, van hoe je in het leven staat. Inwonerprofielen kijken naar die onderliggende waarden en naar hoe die ons handelen bepalen. Dat geeft houvast en begrip. In communicatie komen gedragspsychologische inzichten en toepassing van inwonerprofielen samen.
Na een inleiding over het belang en de urgentie van het toepassen van gedragspsychologische inzichten en inwonerprofielen, worden er twee cases gepresenteerd. Met o.a. Sandra van Dieten van RES-regio Rivierenland. Zij vertelt over de huis-aan-huiskrant, waarbij de BSR (Brand Strategy Research)-leefstijlen het uitgangspunt vormden. En Bianca Rozendaal van Alphen aan den Rijn. Zij vertelt over de grootschalige enquête die zij hebben uitgezet onder inwoners en hoe ze daarbij gebruik hebben gemaakt van betrokkenheidsprofielen. De cases worden vakmatig 'afgepeld' door inhoudelijk specialisten Reint Jan Renes, Machteld Beekhuis en Dennis Groen.SparkMachteld Beekhuis (Citisens - Adviseur communicatie- en participatiestrategie), Sandra van Dieten (RES regio Rivierenland - Strategisch participatieadviseur RES), Dennis Groen (MarketResponse - Principal consultant), Bas Koopman (NP RES - coördinator energieparticipatie.nl), Reint jan Renes (Psychologie voor een Duurzame Stad - Gedragswetenschapper en lector), Bianca Rozendaal (Alphen aan den Rijn - Communicatieadviseur )Participatie & communicatielees meer >x
13:15 - 14:15 Integraal uitwerken van zoekgebiedenWerksessie Energie in de Leefomgeving: een veranderde context
13:15 - 14:15Integraal uitwerken van zoekgebiedenWerksessie Energie in de Leefomgeving: een veranderde contextHoe brengen we de energietransitie integraal tot uitvoering? In deze sessie blikken we terug op wat het leertraject ‘Energie in de Leefomgeving’ heeft opgeleverd. Ook gaan we aan de hand van een casus in gesprek over het combineren van energie met andere opgaven en mogelijkheden voor het integraal uitwerken van zoekgebieden.SparkPaul van Bragt (TU Delft - Onderzoeker gebiedsontwikkeling), Gerrie Fenten (NP RES - Thematrekker ruimtelijke inrichting), Harry Louwenaar (Nationaal Programma Lokale Warmte - Communicatiestrateeg en facilitator)Leefomgevinglees meer >x
15:15 - 16:15 Lokaal eigendom in de praktijkHoe kom je tot een goede samenwerking tussen energiecoöperatie, projectontwikkelaar en gemeente?
15:15 - 16:15Lokaal eigendom in de praktijkHoe kom je tot een goede samenwerking tussen energiecoöperatie, projectontwikkelaar en gemeente?Lokaal eigendom vraagt om goed samenspel tussen gemeente, projectontwikkelaar, energiecoöperatie en andere stakeholders. Zonder gedeeld eigenaarschap van de opgave en een duidelijke rolverdeling op de weg naar realisatie kom je er niet. Elkaar vertrouwen, leren kennen en respecteren is daarin cruciaal. SparkErwin Lindeijer (Gemeente Almere - Energieplanner ), Ruud Schuurs (NP RES - Adviseur en procesbegeleider), Anja Steenbekkers (Sociaal en Cultureel Planbureau - ), Gerlach Velthoven (Burgerwindcoöperatie West-Betuwe - Directeur), Marjolein Verhagen (Solarfields - Omgevingsmanager)Participatie & communicatielees meer >x
11:15 - 12:15 Energiecoöperaties als versnellers van de energietransitie
11:15 - 12:15Energiecoöperaties als versnellers van de energietransitieOveral in het land worden energieprojecten gerealiseerd met inwoners als (mede)eigenaar. Deze projecten bieden de omgeving vaak meerwaarde. Bovendien leveren ze de gemeenschap de middelen om de energietransitie te kunnen versnellen. ExpeditionBram Busstra (Energiecoöperatie Duurzaam Assen U.A. - Voorzitter Raad van Commissarissen), Els Holsappel (NP RES - Thematrekker en communicatieadviseur), André Jurjus (EnergieSamen - Voorzitter), Frank Schoenmakers (Energiecoöperatie De Windvogel - Penningmeester), Gerlach Velthoven (Burgerwindcoöperatie West-Betuwe - Directeur), Siward Zomer (Energie Samen, Participatiecoalitie - Coöperatief directeur)Energiesysteemlees meer >x
13:15 - 14:15 Hoe ontwikkelen we met lef windenergie?
13:15 - 14:15Hoe ontwikkelen we met lef windenergie? We horen in het politieke en maatschappelijke debat veel argumenten waarom we niet zouden moeten kiezen voor windenergie. Windmolens zijn groot, lelijk in het landschap, ze maken lawaai en doden vogels. Bovendien spelen er politieke en juridische zaken die het voor politici en bestuurders lastig maken om wind te ontwikkelen. Hoe gaan we binnen die context verder met windenergie? Wat is er nodig om gemaakte afspraken over windenergie te realiseren? Wie is daarvoor aan zet? Wat is er nodig voor draagvlak onder de bevolking? Wat pleit er voor windenergie? Kun je windenergie zo ontwikkelen dat het de lokale omgeving versterkt?ExpeditionJan Jacob van Dijk (Betuwewind en het uitvoeringsoverleg Energiesysteem - Voorzitter), Job Fackeldey (Provincie Flevoland - Gedeputeerde), Kristel Lammers (NP RES - Directeur ), Ruben Maes (&MAES - Strategisch adviseur), Reint jan Renes (Psychologie voor een Duurzame Stad - Gedragswetenschapper en lector), Jan Vos (NWEA - Voorzitter)Energiesysteemlees meer >x
15:15 - 16:15 Windenergie en natuur; samenwerken aan een natuurinclusieve aanpak
15:15 - 16:15Windenergie en natuur; samenwerken aan een natuurinclusieve aanpakDe sessie start met een presentatie van het aankomende convenant tussen alle partijen die met windenergie en natuur te maken hebben (NIEWHOL: Natuurinclusieve Energietransitie voor Wind en Hoogspanning op Land). Daarna voeren we in en met de zaal het gesprek over welke dilemma’s en vraagstukken in de praktijk leven en hoe die met de instrumenten die we hebben, waaronder het aankomende convenant, kunnen worden aangepakt.ExpeditionRik Harmsen (NWEA - Branchespecialist Wind op Land), Gerben de Vries (Natuur en Milieufederaties - Landelijke Programmaleider Klimaat)Leefomgevinglees meer >x
11:15 - 12:15 Netcongestie: what (not) to do
11:15 - 12:15Netcongestie: what (not) to doDat we tegen de grenzen aanlopen van het huidige elektriciteitsnet, is niemand ontgaan. Op allerlei manieren wordt gewerkt aan zowel het uitbreiden als het slimmer benutten van het net.QuestRobert Aerts (Enexis - Strategisch adviseur Energietransitie), Laura Hattink (Alliander - Consultant Transportschaarste), Martin Martens (Netbeheer Nederland - Liaison NP RES - netbeheerders)Energiesysteemlees meer >x
13:15 - 14:15 Op weg naar een toekomstig energiesysteem Slimme oplossingen, programmeren en prioriteren vanuit het perspectief van de toekomst
13:15 - 14:15Op weg naar een toekomstig energiesysteem Slimme oplossingen, programmeren en prioriteren vanuit het perspectief van de toekomstEr moet veel gebeuren om de energietransitie te doen slagen. Ons energiesysteem verandert fundamenteel door verandering in vraag en aanbod van duurzame energie. Lokaal, regionaal en (inter)nationaal wordt dan ook aan dit vraagstuk gewerkt. Zo ook in de provincie Gelderland. Samen met lokale overheden wordt daar gewerkt aan het inpassen van ambities op het gebied van hernieuwbare energie, de impact op het energiesysteem en daarmee het integraal programmeren en de eerste versie van de pMIEK. QuestIsa Beauchampet (Ministerie van Economische Zaken en Klimaat - Beleidsmedewerker Energietransitie), Gerben Doosje (Ministerie van Economische Zaken en Klimaat - Beleidsadviseur PIDI), Uvo van Erp (Provincie Gelderland - Procesmanager Energietransitie), Harm Luisman (Netbeheer Nederland - Trajectlead Programmeren en Prioriteren), Sjoerd Rooijakkers (Ministerie van Economische Zaken en Klimaat - Beleidsmedewerker Programma Energiesystemen)Energiesysteemlees meer >x
15:15 - 16:15 Polarisatie; welke positie neem jij eigenlijk in?
15:15 - 16:15Polarisatie; welke positie neem jij eigenlijk in?Tijdens deze sessie leer je over de dynamiek van conflict en polarisatie. Je krijgt een handreiking voor hoe je ermee om zou kunnen gaan. De basis voor deze sessie is het denkkader van Bart Brandsma (polarisatie) en Deep Democracy is een van de tools.QuestThea Draijer (Draijer Management - Moderator)Werkwijze & overiglees meer >x
11:15 - 12:15 Daten met data
11:15 - 12:15Daten met dataKunnen we meer daten met data? Dat gaat over meer dan data verzameling en monitoren. Door data als startpunt te nemen ga je daten met andere partijen en op een andere manier je RES-proces vormgeven. Samen zetten we een uur lang de databril op en zoeken we de potentie van het daten.FlashNihad Avdic (RVO - Adviseur duurzame energie), Joris Benninga (RES Cleantech - Energie-econoom), Jan Matthijsen (Planbureau voor de Leefomgeving - Projectleider Monitor RES), Geerte van der Steen (Alliander - Gebiedsregisseur en programmamanager)Werkwijze & overiglees meer >x
13:15 - 14:15 Het nieuwe verhaal, schrijf je eigen klimaatnarratief
13:15 - 14:15Het nieuwe verhaal, schrijf je eigen klimaatnarratiefKlimaatcommunicatie wordt gezien als ingewikkeld. Het lijkt alsof we niet goed weten hoe we over klimaatverandering moeten communiceren met het grote publiek. Een van de redenen hiervoor is, zo horen we steeds vaker, het gebrek aan een duidelijk en motiverend klimaatnarratief: een verhaal dat beschrijft wat de gevolgen van klimaatverandering zijn, hoe die te beperken en waarom, en wie daar een rol in spelen.
TNO heeft door middel van een wetenschappelijke literatuurstudie onderzocht wat werkzame ingrediënten zijn van een overtuigend klimaatverhaal: een effectief klimaatnarratief, dat bijdraagt aan het bereiken van gedragsverandering of acceptatie van klimaatbeleid.FlashGeerte Paradies (TNO - Sociaal psycholoog klimaatbeleid)Participatie & communicatielees meer >x
11:15 - 12:15 BESTUURLIJKE SESSIE: De ruimtelijke toekomst van Nederland
11:15 - 12:15BESTUURLIJKE SESSIE: De ruimtelijke toekomst van NederlandBestuurders krijgen voorrang bij inschrijving voor deze sessie
De ruimte in Nederland is schaars. Naast de opgave voor energietransitie zijn er andere opgaven die ruimte vragen. Denk hierbij aan woningbouw, natuurontwikkeling, ruimte voor klimaatadaptatie en mobiliteit. Hoe komen we op gebiedsniveau tot afstemming tussen verschillende opgaven? Wat kan mogelijk worden gecombineerd? En wat is daar dan voor nodig? Maar ook waar moeten echt keuzes worden gemaakt?BeamOlger van Dijk (Ministerie BZK - Directeur Ruimtelijke Ontwikkeling), Jannemarie de Jonge (College van Rijksadviseurs - Landschapsarchitect en partner bij Wing), Thijs Kuipers (VNG - Portefeuillehouder vergunningverlening, toezicht en handhaving ), Antoinet Looman (Waterschap Rijn en IJssel - Heemraad), Ruben Maes (&MAES - Strategisch adviseur), Peter Schmeitz (Ministerie EZK - MT-lid Energietransitie en Leefomgeving), Tjisse Stelpstra (Provincie Drenthe - Gedeputeerde)Leefomgevinglees meer >x
13:15 - 14:15 Zon op daken en objecten: hoe kunnen we dit maximaal benutten?
13:15 - 14:15Zon op daken en objecten: hoe kunnen we dit maximaal benutten?Gezien lokale, regionale en nationale ambities is een versnelling van zonne-energie op daken en objecten nodig. Hoe kunnen we de 'gedoe-factoren' (zoals netcongestie en draagconstructie) verkleinen? Hoe krijgen we zicht op potentie en realisatie met behulp van landelijke datasets? BeamBram van den Boogaard (NP RES - Projectleider Zon op dak), Erik Heeres (Readar - Operation Manager Zonpotentieel en PV-detectie), Amelie Veenstra (Holland Solar - Directeur Beleid ), Rijk van Voskuilen (NP RES - Thematrekker data & monitoring)Energiesysteemlees meer >x
15:15 - 16:15 Energie uit/met water
15:15 - 16:15Energie uit/met waterDe RES richt zich vooral op hernieuwbare energie in de vorm van wind- en zonne-energie. Maar er is meer mogelijk: water biedt kansen voor energie! In deze sessie verkennen we wat er mogelijk is met aquathermie en waterstof.BeamMichel Masseus (Waterschap Drents Overijsselse Delta - Adviseur energie en duurzaamheid), Frank Oomen (GroenLeven - Head of Large Solar Projects), André Struker (Waternet - Strategisch Adviseur), Ben Tubben (Qirion Energy Consultancy - Energiearchitect )Energiesysteemlees meer >x
11:15 - 12:15 Ertussenin: Inspiratie voor de tussentijd bij veranderingen
11:15 - 12:15Ertussenin: Inspiratie voor de tussentijd bij veranderingenBij vele veranderprocessen in ons werk en leven komen we terecht tussen wat was en wat nog gaat komen. Dit tussengebied, vol niet-weten en onzekerheden, wordt ook bij de energietransitie continu bewandeld. In deze bijeenkomst neemt Moniek je mee door dit tussengebied, en krijg je handvaten om de vruchten van deze periode te kunnen plukken. Dit mede aan de hand van gedichten uit haar bundel ERTUSSENIN. Deze sessie brengt je ruimte voor vertraging, andere ontmoetingen, experiment en inspiratie.GlowMoniek Wolters (Capilla - Coach/trainer/dichter)Werkwijze & overiglees meer >x
13:15 - 14:15 Energie & armoede: dozen schuiven of echt het probleem aanpakken?
13:15 - 14:15Energie & armoede: dozen schuiven of echt het probleem aanpakken?In deze sessie vertelt Floris Baggerman van Buurkracht vover hun missie en ervaringen met energie & armoede in o.a. Anjum, Delft en Nissewaard. Aan de zaal is het mee te denken, concreet en creatief, met een aanpak die wél helpt. Woningcorporaties, overheden op alle schalen en adviseurs: een grote uitnodiging om mee te denken en doen!GlowFloris Baggerman (Buurkracht - Adviseur Participatie en Community Builder ), Neo de Bono (Soco Soco & Moerwijk Coöperatie - Maatschappelijk Projectontwikkelaar en Sociaal Ondernemer), Djoera Eerland (Buurkracht - Productontwikkelaar en onderzoeker)Participatie & communicatielees meer >x
15:15 - 16:15 Energie in stedelijk netwerk Nederland – kansen en knelpunten
15:15 - 16:15Energie in stedelijk netwerk Nederland – kansen en knelpuntenDe werelden van het bouwen van woningen (verstedelijking), RES en netbeheerders zijn nauw met elkaar verbonden. Hoe komen ze samen? In deze sessie gaan we, aan de hand van de ervaringen in de verstedelijkingsregio Utrecht – Amersfoort, in gesprek over de kansen en knelpunten van het plannen van verstedelijking (wonen, werken, mobiliteit) in relatie tot duurzame energie.GlowCateau Albers (PosadMaxwan - Urban Designer, Researcher), Boris Hocks (Generation Energy - Directeur)Leefomgevinglees meer >x
11:15 - 12:15 Kansen benutten in het programma Energie op Rijksvastgoed (OER)
11:15 - 12:15Kansen benutten in het programma Energie op Rijksvastgoed (OER)In veel RES-regio’s maakt grond of vastgoed van de Rijksoverheid onderdeel uit van de zoekgebieden voor wind en zon. Doel van het programma Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER) is om grond, water en vastgoed in te zetten voor de energietransitie en daarmee ook bij te dragen aan het Klimaatakkoord. Wil je weten hoe je daar als RES-regio aan kunt deelnemen? SolarSten Heijnis (Rijkswaterstaat - Programmamanager energietransitie), Martijn Peters (Ministerie van Defensie - Plaatsvervangend programmadirecteur voor de transformatie van de vastgoedportefeuille van defensie), Willem Roeterdink (Ministerie EZK - Programmamanager Opwek Energie op Rijksvastgoed )Leefomgevinglees meer >x
13:15 - 14:15 BESTUURLIJKE SESSIE – Het verhaal van meer dan 35 TWh op landHoe verzilveren we maximaal onze ambities?
13:15 - 14:15BESTUURLIJKE SESSIE – Het verhaal van meer dan 35 TWh op landHoe verzilveren we maximaal onze ambities?Bestuurders krijgen voorrang bij inschrijving voor deze sessie
De elektriciteitsvraag neemt naar verwachting de komende jaren sterk toe. Het verwachte aanbod van energie op land, energie op zee en kernenergie in combinatie met energiebesparing lijkt niet voldoende om aan deze vraag te voldoen. De RES-regio’s hebben al een grotere ambitie geformuleerd. ISolarGreetje Bos (TWh - Voorzitter werkgroep), Niek Mouter (Populytics - Wetenschappelijk directeur)Werkwijze & overiglees meer >x
15:15 - 16:15 ‘Ja maar het burgerberaad zegt…’
15:15 - 16:15‘Ja maar het burgerberaad zegt…’Steeds meer gemeenten, provincies en regio's organiseren een burgerberaad en ook aan een landelijk burgerberaad over klimaat wordt gewerkt. Experts zeggen: 'neem de tijd, formuleer je vraag zorgvuldig, spreek van tevoren uit wat je met het resultaat gaat doen,' en nog veel meer. Maar hoe ga je als reguliere politiek om met een burgerberaad? Hoe verhoud je je tot dat proces? Als organisator probeer je de deliberatie in goede banen te leiden en te vertalen naar beleidsvoorstellen. Hoe doe je dat?SolarLea Klarenbeek (EMMA - Adviseur en onderzoeker), Aycha Kleingeld (Provincie Gelderland - Adviseur Gelders Klimaatplan), Klaar Koenraad (Gemeente Roosendaal - Wethouder), Bas Koopman (NP RES - coördinator energieparticipatie.nl), Charlotte Koot (Ministerie EZK - Projectleider burgerforum klimaat en energie), Jan van der Meer (Provincie Gelderland - Gedeputeerde voor Energie en Klimaat, Milieu en Gezondheid en Openbaar Vervoer), Mirjam de Pagter (Burgerberaad G1000Wonen Zaanstreek-Waterland - Procesbegeleider Burgerberaad)Participatie & communicatielees meer >x
11:15 - 12:15 Denk mee met het NPE (Nationaal Plan Energiesysteem)
11:15 - 12:15Denk mee met het NPE (Nationaal Plan Energiesysteem)Om in 2050 klimaatneutraal te zijn heeft Nederland een nieuw energiesysteem nodig: van opwek, gebruik, transport tot en met opslag van energie. Zo'n nieuw energiesysteem hebben we niet zomaar. Dit vraagt om keuzes die we, deels nú al, moeten maken. Ook al is nog niet duidelijk hoe het energiesysteem er in 2050 uit zal zien. Hoe pakken we dit aan?
Mission 1Roel Niessen (Ministerie EZK - Beleidsmedewerker Strategie Energiesysteem )Energiesysteemlees meer >x
13:15 - 14:15 De warmtetransitie: nieuwe energie met het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie
13:15 - 14:15De warmtetransitie: nieuwe energie met het Nationaal Programma Lokale WarmtetransitieWe hebben gewerkt aan de Regionale Structuur Warmte 1.0, de Transisievisies Warmte zijn opgeleverd en de eerste analyses daarvan zijn gedaan. We zien dat regio’s ofwel zoeken naar mogelijkheden om bovenlokale bronnen te verdelen, ofwel inzetten op elektrificatie en zoeken naar hoe om te gaan met de impact op het energiesysteem. Mission 1Theo van Bruggen (RVO - Regioliaison Noord, Liaison programma Dialoog & Ethiek en Strategisch adviseur), Maureen van Eijk (NPLW - Directeur NPLW), Julia Sondermeijer (Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties - Beleidscoördinator Energietransitie), Walter van den Wittenboer (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland - Programmacoördinator Verduurzaming Warmte)Energiesysteemlees meer >x
15:15 - 16:15 Relatie kinderrechten en klimaat
15:15 - 16:15Relatie kinderrechten en klimaatVeel kinderen en jongeren in Nederland maken zich grote zorgen over de gevolgen van de klimaatverandering. De temperatuurstijging leidt tot overstromingen en bosbranden. De biodiversiteit gaat achteruit en de voedselzekerheid staat onder druk. Het VN-Kinderrechtencomité werkt aan een ‘general comment’ (een gezaghebbende interpretatie) om landen te helpen bij de verankering van kinderrechten in hun klimaatbeleid. Mission 1Huri Sahin (Stichting LOKAAL - Directeur), Arianne Westerweel (Provincie Zeeland - Verbinder en adviseur Energietransitie)Werkwijze & overiglees meer >x
11:15 - 12:15 Veiligheidszorgen als onderdeel van de energietransitie
11:15 - 12:15Veiligheidszorgen als onderdeel van de energietransitieRES gaat nu de uitvoeringsfase in. Daarbij gaan dingen veranderen, ook in de leefomgeving. Bestuurders krijgen daardoor steeds meer te maken met vragen en zorgen over veiligheid. Hoe ga je daarmee om? En hoe kun je dit in perspectief zetten ten opzichte van de feitelijke risico's?
Twee bestuurders van de werkgroep Bestuurlijk Overleg voor een Veilige Energietransitie in Nederland (BOVEN) gaan in gesprek over de omgang met veiligheidszorgen van burgers. De werkgroep zoekt manieren om het lokaal bestuur een integraal perspectief op veiligheids- en gezondheidsrisico's te bieden, als ondersteuning bij de lokaalbestuurlijke opgave om de energietransitie te realiseren.
De energietransitie zorgt voor nieuwe risico's, maar leidt ook tot afbouw van bestaande risico's die met fossiele energie samenhangen. Bovendien blijken niet alle veiligheidszorgen gefundeerd te zijn. Centraal staat de vraag: wat mag, kan en moet je als bestuurder doen, wanneer bezorgde burgers aankloppen met veiligheidszorgen over de energietransitie?Mission 2Jan van Belzen (Barendrecht - Voormalig Burgemeester), Ira Helsloot (Radboud Universiteit te Nijmegen en Crisislab - Hoogleraar Besturen van veiligheid)Energiesysteemlees meer >x
13:15 - 14:15 Hoe versnel je de energietransitie door en met jongeren?
13:15 - 14:15Hoe versnel je de energietransitie door en met jongeren?In deze sessie bespreken we voorbeelden van jongerenparticipatie in de verschillende RES-regio’s. In een rondetafelsessie gaan we samen nadenken over vormen van jongerenparticipatie.Mission 2Wouter van der Galiën (JongRES - Voorzitter), Jasmijn Kleij (JongRES - Jongerenvertegenwoordiger Metropoolregio Eindhoven), Ries Verhoeven (JongRES - Commissaris Participatie)Participatie & communicatielees meer >x
15:15 - 16:15 BESTUURLIJKE SESSIE: Versnelling van de energietransitie en zorgvuldigheid gaan onmogelijk samen
15:15 - 16:15BESTUURLIJKE SESSIE: Versnelling van de energietransitie en zorgvuldigheid gaan onmogelijk samenBestuurders krijgen voorrang bij inschrijving voor deze sessie
Hoe kunnen we de procedures in de energietransitie versnellen en ook recht doen aan de democratische processen met bijbehorende zorgvuldigheid? In deze sessie gaan we onder leiding van Guido Rijnja aan de slag met dit dilemma met onder anderen Olof van der Gaag (NVDE), Jop Fackeldey (gedeputeerde Flevoland), Jan Jacob van Dijk (voorzitter RES Beraad) en de sessiedeelnemers. Mission 2Jan Jacob van Dijk (Betuwewind en het uitvoeringsoverleg Energiesysteem - Voorzitter), Job Fackeldey (Provincie Flevoland - Gedeputeerde), Olof van der Gaag (NVDE - Voorzitter), Maarten van Poelgeest (Tafel Gebouwde Omgeving van het Klimaatakkoord - Voorzitter), Guido Rijnja (Rijksvoorlichtingsdienst - Adviseur communicatiebeleid)Leefomgevinglees meer >x
13:15 - 14:15 Werken met de tafelkleedtool; ‘Spelen’ met de plan-MER in de RES
13:15 - 14:15Werken met de tafelkleedtool; ‘Spelen’ met de plan-MER in de RESNP RES ontwikkelde de 'tafelkleedtool' om het gesprek over RES en MER (milieueffectrapportrapportage) te ondersteunen. De tool is een soort gesprekshulp: een methode om de verschillende aandachtspunten en dilemma's in het RES-proces bespreekbaar te maken. FluorMaarten Engelberts (NP RES - Thematrekker leefomgeving), Paul van Tongeren (Utrecht10 - Senior beleidsstrateeg Energie RES U16 - REP)Leefomgevinglees meer >x
15:15 - 16:15 Vliegende start of stille dood?Hoe kun je bewonersinitiatieven in de beginfase ondersteunen?
15:15 - 16:15Vliegende start of stille dood?Hoe kun je bewonersinitiatieven in de beginfase ondersteunen?Voor een toekomstbestendig, decentraal en sociaal energiesysteem zijn lokale initiatieven van bewoners keihard nodig. Maar: alle begin is moeilijk en dat geldt zeker voor de beginfase van bewonersinitiatieven. Die kan behoorlijk taai zijn: wet- en regelgeving werken niet mee, hoe geef je samenwerking tussen gemeente en inwoners vorm, is er een businesscase? Vaak horen we de succesverhalen achteraf, maar in deze sessie delen we praktijkervaring van twee cases uit de vaak lastige beginfase.FluorDjoera Eerland (Buurkracht - Productontwikkelaar en onderzoeker), Els Holsappel (NP RES - Thematrekker en communicatieadviseur), Koen Hordijk (Woerden Energie - Voorzitter), Wijnand Jonkers (Provincie Utrecht - Projectleider participatie), André Jurjus (EnergieSamen - Voorzitter), Dennis Kerkhoven (Gebiedscoöperatie Rivierenland - ), Anke Russel-Veefkind (Enspijk - Inwoner), Siward Zomer (Energie Samen, Participatiecoalitie - Coöperatief directeur)Participatie & communicatielees meer >x
15:15 - 16:15 De Wereld van B: de energietransitie door de ogen van de toekomst
15:15 - 16:15De Wereld van B: de energietransitie door de ogen van de toekomstHoe vinden we balans tussen de urgentie van vandaag (de Wereld van A) en de wensen van de toekomst (de Wereld van B)? Hoe kunnen we de principes van de Wereld van B lokaal, regionaal en nationaal gebruiken om niet alleen de problemen van nu op te lossen, maar ook de grondslag voor het energiesysteem van de toekomst te leggen?
In een korte, interactieve sessie in kleine groepen bespreken we wat nodig is om de principes van B een kans te geven in het RES-proces. Welke handelingsperspectieven zijn er, wat is nodig om die te verzilveren?NeonPaul Dalebout (Look Twice - Spreker, trainer en adviseur zonne-energie en (energie)transitie )Energiesysteemlees meer >x
11:15 - 12.15 De Wereld van B: de energietransitie door de ogen van de toekomst
11:15 - 12.15De Wereld van B: de energietransitie door de ogen van de toekomstHoe vinden we balans tussen de urgentie van vandaag (de Wereld van A) en de wensen van de toekomst (de Wereld van B)? Hoe kunnen we de principes van de Wereld van B lokaal, regionaal en nationaal gebruiken om niet alleen de problemen van nu op te lossen, maar ook de grondslag voor het energiesysteem van de toekomst te leggen?
In een korte, interactieve sessie in kleine groepen bespreken we wat nodig is om de principes van B een kans te geven in het RES-proces. Welke handelingsperspectieven zijn er, wat is nodig om die te verzilveren?KasRuud Schuurs (NP RES - Adviseur en procesbegeleider)Energiesysteemlees meer >x
13:15 - 14:15 De Wereld van B: de energietransitie door de ogen van de toekomst
13:15 - 14:15De Wereld van B: de energietransitie door de ogen van de toekomstHoe vinden we balans tussen de urgentie van vandaag (de Wereld van A) en de wensen van de toekomst (de Wereld van B)? Hoe kunnen we de principes van de Wereld van B lokaal, regionaal en nationaal gebruiken om niet alleen de problemen van nu op te lossen, maar ook de grondslag voor het energiesysteem van de toekomst te leggen?
In een korte, interactieve sessie in kleine groepen bespreken we wat nodig is om de principes van B een kans te geven in het RES-proces. Welke handelingsperspectieven zijn er, wat is nodig om die te verzilveren?KasRuud Schuurs (NP RES - Adviseur en procesbegeleider)Energiesysteemlees meer >x
10:00 - 17:30 Netwerkpaviljoens
10:00 - 17:30NetwerkpaviljoensIn de netwerkpaviljoens in de Transitzone kun je tijdens ontvangst, lunch- en middagpauzes in gesprek over diverse onderwerpen. Zo kun je meer te weten komen over hoe je jongeren kunt betrekken bij de RES’en, kun je alles vragen over RES-data, kun je RESoneren over de RES’en en meer. Kom je langs?TransitzoneParticipatie & communicatielees meer >x
10:45 - 12:40 Wetenschapshoek: ontmoet de onderzoekersOnderzoekHoutwagon
10:45 - 12:40 Wetenschapshoek: ontmoet de onderzoekersOnderzoekHoutwagonPlenair programmalees meer >x
10:00 - 11:00 Opening RES-congresPlenairPlenair
10:00 - 11:00 Opening RES-congresPlenairWe starten het RES-congres met een plenair programma, waarin we je meenemen naar de toekomst. De gasten bewaren we als verrassing. Ruben Maes is onze dagvoorzitter. Plenair Kristel Lammers, Ruben MaesPlenair programmalees meer >x
10:00 - 17:30 NetwerkpaviljoensTransitzone
10:00 - 17:30 NetwerkpaviljoensIn de netwerkpaviljoens in de Transitzone kun je tijdens ontvangst, lunch- en middagpauzes in gesprek over diverse onderwerpen. Zo kun je meer te weten komen over hoe je jongeren kunt betrekken bij de RES’en, kun je alles vragen over RES-data, kun je RESoneren over de RES’en en meer. Kom je langs?TransitzoneParticipatie & communicatielees meer >x
11:15 - 12:15 BESTUURLIJKE SESSIE: De ruimtelijke toekomst van NederlandBeam
11:15 - 12:15 BESTUURLIJKE SESSIE: De ruimtelijke toekomst van NederlandBestuurders krijgen voorrang bij inschrijving voor deze sessie
De ruimte in Nederland is schaars. Naast de opgave voor energietransitie zijn er andere opgaven die ruimte vragen. Denk hierbij aan woningbouw, natuurontwikkeling, ruimte voor klimaatadaptatie en mobiliteit. Hoe komen we op gebiedsniveau tot afstemming tussen verschillende opgaven? Wat kan mogelijk worden gecombineerd? En wat is daar dan voor nodig? Maar ook waar moeten echt keuzes worden gemaakt?Beam Olger van Dijk, Jannemarie de Jonge, Thijs Kuipers, Antoinet Looman, Ruben Maes, Peter Schmeitz, Tjisse StelpstraLeefomgevinglees meer >x
11:15 - 12:15 Denk mee met het NPE (Nationaal Plan Energiesysteem)Mission 1
11:15 - 12:15 Denk mee met het NPE (Nationaal Plan Energiesysteem)Om in 2050 klimaatneutraal te zijn heeft Nederland een nieuw energiesysteem nodig: van opwek, gebruik, transport tot en met opslag van energie. Zo'n nieuw energiesysteem hebben we niet zomaar. Dit vraagt om keuzes die we, deels nú al, moeten maken. Ook al is nog niet duidelijk hoe het energiesysteem er in 2050 uit zal zien. Hoe pakken we dit aan?
Mission 1 Roel NiessenEnergiesysteemlees meer >x
11:15 - 12:15 Daten met dataFlash
11:15 - 12:15 Daten met dataKunnen we meer daten met data? Dat gaat over meer dan data verzameling en monitoren. Door data als startpunt te nemen ga je daten met andere partijen en op een andere manier je RES-proces vormgeven. Samen zetten we een uur lang de databril op en zoeken we de potentie van het daten.Flash Nihad Avdic, Joris Benninga, Jan Matthijsen, Geerte van der SteenWerkwijze & overiglees meer >x
11:15 - 12:15 Energiecoöperaties als versnellers van de energietransitieExpedition
11:15 - 12:15 Energiecoöperaties als versnellers van de energietransitieOveral in het land worden energieprojecten gerealiseerd met inwoners als (mede)eigenaar. Deze projecten bieden de omgeving vaak meerwaarde. Bovendien leveren ze de gemeenschap de middelen om de energietransitie te kunnen versnellen. Expedition Bram Busstra, Els Holsappel, André Jurjus, Frank Schoenmakers, Gerlach Velthoven, Siward ZomerEnergiesysteemlees meer >x
11:15 - 12:15 Ertussenin: Inspiratie voor de tussentijd bij veranderingenGlow
11:15 - 12:15 Ertussenin: Inspiratie voor de tussentijd bij veranderingenBij vele veranderprocessen in ons werk en leven komen we terecht tussen wat was en wat nog gaat komen. Dit tussengebied, vol niet-weten en onzekerheden, wordt ook bij de energietransitie continu bewandeld. In deze bijeenkomst neemt Moniek je mee door dit tussengebied, en krijg je handvaten om de vruchten van deze periode te kunnen plukken. Dit mede aan de hand van gedichten uit haar bundel ERTUSSENIN. Deze sessie brengt je ruimte voor vertraging, andere ontmoetingen, experiment en inspiratie.Glow Moniek WoltersWerkwijze & overiglees meer >x
11:15 - 12:15 Veiligheidszorgen als onderdeel van de energietransitieMission 2
11:15 - 12:15 Veiligheidszorgen als onderdeel van de energietransitieRES gaat nu de uitvoeringsfase in. Daarbij gaan dingen veranderen, ook in de leefomgeving. Bestuurders krijgen daardoor steeds meer te maken met vragen en zorgen over veiligheid. Hoe ga je daarmee om? En hoe kun je dit in perspectief zetten ten opzichte van de feitelijke risico's?
Twee bestuurders van de werkgroep Bestuurlijk Overleg voor een Veilige Energietransitie in Nederland (BOVEN) gaan in gesprek over de omgang met veiligheidszorgen van burgers. De werkgroep zoekt manieren om het lokaal bestuur een integraal perspectief op veiligheids- en gezondheidsrisico's te bieden, als ondersteuning bij de lokaalbestuurlijke opgave om de energietransitie te realiseren.
De energietransitie zorgt voor nieuwe risico's, maar leidt ook tot afbouw van bestaande risico's die met fossiele energie samenhangen. Bovendien blijken niet alle veiligheidszorgen gefundeerd te zijn. Centraal staat de vraag: wat mag, kan en moet je als bestuurder doen, wanneer bezorgde burgers aankloppen met veiligheidszorgen over de energietransitie?Mission 2 Jan van Belzen , Ira HelslootEnergiesysteemlees meer >x
11:15 - 12:15 Kansen benutten in het programma Energie op Rijksvastgoed (OER)Solar
11:15 - 12:15 Kansen benutten in het programma Energie op Rijksvastgoed (OER)In veel RES-regio’s maakt grond of vastgoed van de Rijksoverheid onderdeel uit van de zoekgebieden voor wind en zon. Doel van het programma Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER) is om grond, water en vastgoed in te zetten voor de energietransitie en daarmee ook bij te dragen aan het Klimaatakkoord. Wil je weten hoe je daar als RES-regio aan kunt deelnemen? Solar Sten Heijnis, Martijn Peters, Willem RoeterdinkLeefomgevinglees meer >x
11:15 - 12:15 Dé inwoner bestaat nietWat motiveert mensen en hoe bereiken we elkaar?Spark
11:15 - 12:15 Dé inwoner bestaat nietWat motiveert mensen en hoe bereiken we elkaar?Gedragspsychologie geeft inzicht in waarom wij bepaalde dingen doen of juist laten. Maar of je ontvankelijk bent voor een boodschap hangt ook af van wat voor type mens je bent, van hoe je in het leven staat. Inwonerprofielen kijken naar die onderliggende waarden en naar hoe die ons handelen bepalen. Dat geeft houvast en begrip. In communicatie komen gedragspsychologische inzichten en toepassing van inwonerprofielen samen.
Na een inleiding over het belang en de urgentie van het toepassen van gedragspsychologische inzichten en inwonerprofielen, worden er twee cases gepresenteerd. Met o.a. Sandra van Dieten van RES-regio Rivierenland. Zij vertelt over de huis-aan-huiskrant, waarbij de BSR (Brand Strategy Research)-leefstijlen het uitgangspunt vormden. En Bianca Rozendaal van Alphen aan den Rijn. Zij vertelt over de grootschalige enquête die zij hebben uitgezet onder inwoners en hoe ze daarbij gebruik hebben gemaakt van betrokkenheidsprofielen. De cases worden vakmatig 'afgepeld' door inhoudelijk specialisten Reint Jan Renes, Machteld Beekhuis en Dennis Groen.Spark Machteld Beekhuis, Sandra van Dieten, Dennis Groen, Bas Koopman, Reint jan Renes, Bianca RozendaalParticipatie & communicatielees meer >x
11:15 - 12:15 Netcongestie: what (not) to doQuest
11:15 - 12:15 Netcongestie: what (not) to doDat we tegen de grenzen aanlopen van het huidige elektriciteitsnet, is niemand ontgaan. Op allerlei manieren wordt gewerkt aan zowel het uitbreiden als het slimmer benutten van het net.Quest Robert Aerts, Laura Hattink, Martin MartensEnergiesysteemlees meer >x
11:15 - 12.15 De Wereld van B: de energietransitie door de ogen van de toekomstKas
11:15 - 12.15 De Wereld van B: de energietransitie door de ogen van de toekomstHoe vinden we balans tussen de urgentie van vandaag (de Wereld van A) en de wensen van de toekomst (de Wereld van B)? Hoe kunnen we de principes van de Wereld van B lokaal, regionaal en nationaal gebruiken om niet alleen de problemen van nu op te lossen, maar ook de grondslag voor het energiesysteem van de toekomst te leggen?
In een korte, interactieve sessie in kleine groepen bespreken we wat nodig is om de principes van B een kans te geven in het RES-proces. Welke handelingsperspectieven zijn er, wat is nodig om die te verzilveren?Kas Ruud SchuursEnergiesysteemlees meer >x
13:15 - 14:15 BESTUURLIJKE SESSIE – Het verhaal van meer dan 35 TWh op landHoe verzilveren we maximaal onze ambities?Solar
13:15 - 14:15 BESTUURLIJKE SESSIE – Het verhaal van meer dan 35 TWh op landHoe verzilveren we maximaal onze ambities?Bestuurders krijgen voorrang bij inschrijving voor deze sessie
De elektriciteitsvraag neemt naar verwachting de komende jaren sterk toe. Het verwachte aanbod van energie op land, energie op zee en kernenergie in combinatie met energiebesparing lijkt niet voldoende om aan deze vraag te voldoen. De RES-regio’s hebben al een grotere ambitie geformuleerd. ISolar Greetje Bos, Niek MouterWerkwijze & overiglees meer >x
13:15 - 14:15 Integraal uitwerken van zoekgebiedenWerksessie Energie in de Leefomgeving: een veranderde contextSpark
13:15 - 14:15 Integraal uitwerken van zoekgebiedenWerksessie Energie in de Leefomgeving: een veranderde contextHoe brengen we de energietransitie integraal tot uitvoering? In deze sessie blikken we terug op wat het leertraject ‘Energie in de Leefomgeving’ heeft opgeleverd. Ook gaan we aan de hand van een casus in gesprek over het combineren van energie met andere opgaven en mogelijkheden voor het integraal uitwerken van zoekgebieden.Spark Paul van Bragt, Gerrie Fenten, Harry LouwenaarLeefomgevinglees meer >x
13:15 - 14:15 Hoe ontwikkelen we met lef windenergie? Expedition
13:15 - 14:15 Hoe ontwikkelen we met lef windenergie? We horen in het politieke en maatschappelijke debat veel argumenten waarom we niet zouden moeten kiezen voor windenergie. Windmolens zijn groot, lelijk in het landschap, ze maken lawaai en doden vogels. Bovendien spelen er politieke en juridische zaken die het voor politici en bestuurders lastig maken om wind te ontwikkelen. Hoe gaan we binnen die context verder met windenergie? Wat is er nodig om gemaakte afspraken over windenergie te realiseren? Wie is daarvoor aan zet? Wat is er nodig voor draagvlak onder de bevolking? Wat pleit er voor windenergie? Kun je windenergie zo ontwikkelen dat het de lokale omgeving versterkt?Expedition Jan Jacob van Dijk, Job Fackeldey, Kristel Lammers, Ruben Maes, Reint jan Renes, Jan VosEnergiesysteemlees meer >x
13:15 - 14:15 Het nieuwe verhaal, schrijf je eigen klimaatnarratiefFlash
13:15 - 14:15 Het nieuwe verhaal, schrijf je eigen klimaatnarratiefKlimaatcommunicatie wordt gezien als ingewikkeld. Het lijkt alsof we niet goed weten hoe we over klimaatverandering moeten communiceren met het grote publiek. Een van de redenen hiervoor is, zo horen we steeds vaker, het gebrek aan een duidelijk en motiverend klimaatnarratief: een verhaal dat beschrijft wat de gevolgen van klimaatverandering zijn, hoe die te beperken en waarom, en wie daar een rol in spelen.
TNO heeft door middel van een wetenschappelijke literatuurstudie onderzocht wat werkzame ingrediënten zijn van een overtuigend klimaatverhaal: een effectief klimaatnarratief, dat bijdraagt aan het bereiken van gedragsverandering of acceptatie van klimaatbeleid.Flash Geerte ParadiesParticipatie & communicatielees meer >x
13:15 - 14:15 Op weg naar een toekomstig energiesysteem Slimme oplossingen, programmeren en prioriteren vanuit het perspectief van de toekomstQuest
13:15 - 14:15 Op weg naar een toekomstig energiesysteem Slimme oplossingen, programmeren en prioriteren vanuit het perspectief van de toekomstEr moet veel gebeuren om de energietransitie te doen slagen. Ons energiesysteem verandert fundamenteel door verandering in vraag en aanbod van duurzame energie. Lokaal, regionaal en (inter)nationaal wordt dan ook aan dit vraagstuk gewerkt. Zo ook in de provincie Gelderland. Samen met lokale overheden wordt daar gewerkt aan het inpassen van ambities op het gebied van hernieuwbare energie, de impact op het energiesysteem en daarmee het integraal programmeren en de eerste versie van de pMIEK. Quest Isa Beauchampet, Gerben Doosje, Uvo van Erp, Harm Luisman, Sjoerd RooijakkersEnergiesysteemlees meer >x
13:15 - 14:15 De warmtetransitie: nieuwe energie met het Nationaal Programma Lokale WarmtetransitieMission 1
13:15 - 14:15 De warmtetransitie: nieuwe energie met het Nationaal Programma Lokale WarmtetransitieWe hebben gewerkt aan de Regionale Structuur Warmte 1.0, de Transisievisies Warmte zijn opgeleverd en de eerste analyses daarvan zijn gedaan. We zien dat regio’s ofwel zoeken naar mogelijkheden om bovenlokale bronnen te verdelen, ofwel inzetten op elektrificatie en zoeken naar hoe om te gaan met de impact op het energiesysteem. Mission 1 Theo van Bruggen, Maureen van Eijk, Julia Sondermeijer, Walter van den WittenboerEnergiesysteemlees meer >x
13:15 - 14:15 Werken met de tafelkleedtool; ‘Spelen’ met de plan-MER in de RESFluor
13:15 - 14:15 Werken met de tafelkleedtool; ‘Spelen’ met de plan-MER in de RESNP RES ontwikkelde de 'tafelkleedtool' om het gesprek over RES en MER (milieueffectrapportrapportage) te ondersteunen. De tool is een soort gesprekshulp: een methode om de verschillende aandachtspunten en dilemma's in het RES-proces bespreekbaar te maken. Fluor Maarten Engelberts, Paul van TongerenLeefomgevinglees meer >x
13:15 - 14:15 Hoe versnel je de energietransitie door en met jongeren?Mission 2
13:15 - 14:15 Hoe versnel je de energietransitie door en met jongeren?In deze sessie bespreken we voorbeelden van jongerenparticipatie in de verschillende RES-regio’s. In een rondetafelsessie gaan we samen nadenken over vormen van jongerenparticipatie.Mission 2 Wouter van der Galiën, Jasmijn Kleij, Ries VerhoevenParticipatie & communicatielees meer >x
13:15 - 14:15 Energie & armoede: dozen schuiven of echt het probleem aanpakken?Glow
13:15 - 14:15 Energie & armoede: dozen schuiven of echt het probleem aanpakken?In deze sessie vertelt Floris Baggerman van Buurkracht vover hun missie en ervaringen met energie & armoede in o.a. Anjum, Delft en Nissewaard. Aan de zaal is het mee te denken, concreet en creatief, met een aanpak die wél helpt. Woningcorporaties, overheden op alle schalen en adviseurs: een grote uitnodiging om mee te denken en doen!Glow Floris Baggerman, Neo de Bono, Djoera EerlandParticipatie & communicatielees meer >x
13:15 - 14:15 Zon op daken en objecten: hoe kunnen we dit maximaal benutten?Beam
13:15 - 14:15 Zon op daken en objecten: hoe kunnen we dit maximaal benutten?Gezien lokale, regionale en nationale ambities is een versnelling van zonne-energie op daken en objecten nodig. Hoe kunnen we de 'gedoe-factoren' (zoals netcongestie en draagconstructie) verkleinen? Hoe krijgen we zicht op potentie en realisatie met behulp van landelijke datasets? Beam Bram van den Boogaard, Erik Heeres, Amelie Veenstra, Rijk van VoskuilenEnergiesysteemlees meer >x
13:15 - 14:15 De Wereld van B: de energietransitie door de ogen van de toekomstKas
13:15 - 14:15 De Wereld van B: de energietransitie door de ogen van de toekomstHoe vinden we balans tussen de urgentie van vandaag (de Wereld van A) en de wensen van de toekomst (de Wereld van B)? Hoe kunnen we de principes van de Wereld van B lokaal, regionaal en nationaal gebruiken om niet alleen de problemen van nu op te lossen, maar ook de grondslag voor het energiesysteem van de toekomst te leggen?
In een korte, interactieve sessie in kleine groepen bespreken we wat nodig is om de principes van B een kans te geven in het RES-proces. Welke handelingsperspectieven zijn er, wat is nodig om die te verzilveren?Kas Ruud SchuursEnergiesysteemlees meer >x
14:35 - 16:30 Wetenschapshoek: ontmoet de onderzoekersOnderzoekHoutwagon
14:35 - 16:30 Wetenschapshoek: ontmoet de onderzoekersOnderzoekHoutwagonPlenair programmalees meer >x
14:30 - 15:00 Resultaten Transform.HackathonPlenairVan 31 oktober t/m 2 november werken zo’n 200 deelnemers aan één van de vier challenges van de Transform.Hackathon en bouwen zij aan het energiesysteem van morgen. Dagvoorzitter Ruben Maes gaat in gesprek met Lennart Lalieu van Transform.Hackathon en challenge owners/partners Mirjam Langenhuijsen-Davidson van Essent en Tara Geerdink van IPO. Wat zijn de meest opvallende resultaten en hoe ziet het vervolg er uit?Plenair Tara Geerdink, Kristel Lammers, Mirjam Langenhuijsen-Davidson , Lennart LalieuPlenair programmalees meer >x
15:15 - 16:15 BESTUURLIJKE SESSIE: Versnelling van de energietransitie en zorgvuldigheid gaan onmogelijk samenMission 2
15:15 - 16:15 BESTUURLIJKE SESSIE: Versnelling van de energietransitie en zorgvuldigheid gaan onmogelijk samenBestuurders krijgen voorrang bij inschrijving voor deze sessie
Hoe kunnen we de procedures in de energietransitie versnellen en ook recht doen aan de democratische processen met bijbehorende zorgvuldigheid? In deze sessie gaan we onder leiding van Guido Rijnja aan de slag met dit dilemma met onder anderen Olof van der Gaag (NVDE), Jop Fackeldey (gedeputeerde Flevoland), Jan Jacob van Dijk (voorzitter RES Beraad) en de sessiedeelnemers. Mission 2 Jan Jacob van Dijk, Job Fackeldey, Olof van der Gaag, Maarten van Poelgeest, Guido Rijnja Leefomgevinglees meer >x
15:15 - 16:15 Lokaal eigendom in de praktijkHoe kom je tot een goede samenwerking tussen energiecoöperatie, projectontwikkelaar en gemeente?Spark
15:15 - 16:15 Lokaal eigendom in de praktijkHoe kom je tot een goede samenwerking tussen energiecoöperatie, projectontwikkelaar en gemeente?Lokaal eigendom vraagt om goed samenspel tussen gemeente, projectontwikkelaar, energiecoöperatie en andere stakeholders. Zonder gedeeld eigenaarschap van de opgave en een duidelijke rolverdeling op de weg naar realisatie kom je er niet. Elkaar vertrouwen, leren kennen en respecteren is daarin cruciaal. Spark Erwin Lindeijer, Ruud Schuurs, Anja Steenbekkers, Gerlach Velthoven, Marjolein VerhagenParticipatie & communicatielees meer >x
15:15 - 16:15 Windenergie en natuur; samenwerken aan een natuurinclusieve aanpakExpedition
15:15 - 16:15 Windenergie en natuur; samenwerken aan een natuurinclusieve aanpakDe sessie start met een presentatie van het aankomende convenant tussen alle partijen die met windenergie en natuur te maken hebben (NIEWHOL: Natuurinclusieve Energietransitie voor Wind en Hoogspanning op Land). Daarna voeren we in en met de zaal het gesprek over welke dilemma’s en vraagstukken in de praktijk leven en hoe die met de instrumenten die we hebben, waaronder het aankomende convenant, kunnen worden aangepakt.Expedition Rik Harmsen, Gerben de VriesLeefomgevinglees meer >x
15:15 - 16:15 Vliegende start of stille dood?Hoe kun je bewonersinitiatieven in de beginfase ondersteunen?Fluor
15:15 - 16:15 Vliegende start of stille dood?Hoe kun je bewonersinitiatieven in de beginfase ondersteunen?Voor een toekomstbestendig, decentraal en sociaal energiesysteem zijn lokale initiatieven van bewoners keihard nodig. Maar: alle begin is moeilijk en dat geldt zeker voor de beginfase van bewonersinitiatieven. Die kan behoorlijk taai zijn: wet- en regelgeving werken niet mee, hoe geef je samenwerking tussen gemeente en inwoners vorm, is er een businesscase? Vaak horen we de succesverhalen achteraf, maar in deze sessie delen we praktijkervaring van twee cases uit de vaak lastige beginfase.Fluor Djoera Eerland, Els Holsappel, Koen Hordijk, Wijnand Jonkers, André Jurjus, Dennis Kerkhoven, Anke Russel-Veefkind, Siward ZomerParticipatie & communicatielees meer >x
15:15 - 16:15 Relatie kinderrechten en klimaatMission 1
15:15 - 16:15 Relatie kinderrechten en klimaatVeel kinderen en jongeren in Nederland maken zich grote zorgen over de gevolgen van de klimaatverandering. De temperatuurstijging leidt tot overstromingen en bosbranden. De biodiversiteit gaat achteruit en de voedselzekerheid staat onder druk. Het VN-Kinderrechtencomité werkt aan een ‘general comment’ (een gezaghebbende interpretatie) om landen te helpen bij de verankering van kinderrechten in hun klimaatbeleid. Mission 1 Huri Sahin, Arianne WesterweelWerkwijze & overiglees meer >x
15:15 - 16:15 Polarisatie; welke positie neem jij eigenlijk in?Quest
15:15 - 16:15 Polarisatie; welke positie neem jij eigenlijk in?Tijdens deze sessie leer je over de dynamiek van conflict en polarisatie. Je krijgt een handreiking voor hoe je ermee om zou kunnen gaan. De basis voor deze sessie is het denkkader van Bart Brandsma (polarisatie) en Deep Democracy is een van de tools.Quest Thea DraijerWerkwijze & overiglees meer >x
15:15 - 16:15 Energie uit/met waterBeam
15:15 - 16:15 Energie uit/met waterDe RES richt zich vooral op hernieuwbare energie in de vorm van wind- en zonne-energie. Maar er is meer mogelijk: water biedt kansen voor energie! In deze sessie verkennen we wat er mogelijk is met aquathermie en waterstof.Beam Michel Masseus, Frank Oomen, André Struker, Ben TubbenEnergiesysteemlees meer >x
15:15 - 16:15 ‘Ja maar het burgerberaad zegt…’Solar
15:15 - 16:15 ‘Ja maar het burgerberaad zegt…’Steeds meer gemeenten, provincies en regio's organiseren een burgerberaad en ook aan een landelijk burgerberaad over klimaat wordt gewerkt. Experts zeggen: 'neem de tijd, formuleer je vraag zorgvuldig, spreek van tevoren uit wat je met het resultaat gaat doen,' en nog veel meer. Maar hoe ga je als reguliere politiek om met een burgerberaad? Hoe verhoud je je tot dat proces? Als organisator probeer je de deliberatie in goede banen te leiden en te vertalen naar beleidsvoorstellen. Hoe doe je dat?Solar Lea Klarenbeek, Aycha Kleingeld, Klaar Koenraad, Bas Koopman, Charlotte Koot, Jan van der Meer, Mirjam de PagterParticipatie & communicatielees meer >x
15:15 - 16:15 De Wereld van B: de energietransitie door de ogen van de toekomstNeon
15:15 - 16:15 De Wereld van B: de energietransitie door de ogen van de toekomstHoe vinden we balans tussen de urgentie van vandaag (de Wereld van A) en de wensen van de toekomst (de Wereld van B)? Hoe kunnen we de principes van de Wereld van B lokaal, regionaal en nationaal gebruiken om niet alleen de problemen van nu op te lossen, maar ook de grondslag voor het energiesysteem van de toekomst te leggen?
In een korte, interactieve sessie in kleine groepen bespreken we wat nodig is om de principes van B een kans te geven in het RES-proces. Welke handelingsperspectieven zijn er, wat is nodig om die te verzilveren?Neon Paul DaleboutEnergiesysteemlees meer >x
15:15 - 16:15 Energie in stedelijk netwerk Nederland – kansen en knelpuntenGlow
15:15 - 16:15 Energie in stedelijk netwerk Nederland – kansen en knelpuntenDe werelden van het bouwen van woningen (verstedelijking), RES en netbeheerders zijn nauw met elkaar verbonden. Hoe komen ze samen? In deze sessie gaan we, aan de hand van de ervaringen in de verstedelijkingsregio Utrecht – Amersfoort, in gesprek over de kansen en knelpunten van het plannen van verstedelijking (wonen, werken, mobiliteit) in relatie tot duurzame energie.Glow Cateau Albers, Boris HocksLeefomgevinglees meer >x
16:15 - 17:30 Afsluitende borrelPlenair
16:15 - 17:30 Afsluitende borrelDe dag sluiten we gezamenlijk af. We blikken terug op een dag vol inspiratie, kennisuitwisseling en hopelijk praktische handvatten voor de komende periode. Er is tijdens een drankje voldoende tijd om na te praten. PlenairPlenair programmalees meer >x
Wij vragen jouw akkoord voor het gebruik van cookies op onze website. Sommige cookies plaatsen we altijd om de website goed te laten werken. Ook plaatsen we altijd een cookie om volledig anoniem het gebruik van onze website te analyseren. Door op ‘Akkoord’ te klikken ga je akkoord met het plaatsen van deze cookies.
Meer informatie is beschikbaar in onze privacyverklaring.